2025-02-16 VI Niedziela Zwykła
VI NIEDZIELA ZWYKŁA
VI Niedziela z Ojcami Kościoła
Dzisiejsza liturgia słowa prowadzi nas do refleksji nad dwiema przeciwstawnymi postawami: pokładaniem ufności w świeckiej potędze i bogactwie oraz zawierzeniem Bogu jako jedynemu źródłu prawdziwego życia. Jeremiasz ostrzega przed poleganiem na ludzkiej sile, św. Paweł ukazuje zmartwychwstanie Chrystusa jako fundament wiary, a Jezus w Kazaniu na Równinie objawia nową jakość błogosławieństwa.
Jr 17, 5-8 – Błogosławiony, kto ufa Panu
Prorok Jeremiasz zestawia dwóch ludzi – tego, który pokłada ufność w człowieku, i tego, który pokłada ufność w Bogu. Pierwszy jest przeklęty jak uschły krzak na pustyni. Jeremiasz używa określenia "עֲרוֹעֵר" (‘aroer), co odnosi się do samotnego, nieprzynoszącego owocu krzewu. Pochodzi od rdzenia עָרַר (arar), co oznacza dosłownie zarówno „ogołocić” lub „obnażyć” jak i, co ciekawe, „przeklinać” lub „wiązać przekleństwem”. W starożytnych kulturach Bliskiego Wschodu błogosławieństwa i przekleństwa były potężnymi formułami, które, jak uważano, wpływały na losy jednostek i społeczności. Przekleństwa często były postrzegane jako wiążące i nieodwołalne, niosące ciężar boskiego autorytetu. Jeremiasz sugeruje jednak, że człowiek sam ściąga na siebie przekleństwo izolując się od Boga niczym opuszczony krzew na pustkowiu.
Człowiek ufający Bogu jest według proroka jak "עץ" (‘ēṣ), czyli mocne drzewo rosnące nad wodą, które symbolizuje łaskę i błogosławieństwo. W tekście hebrajskim słowo "błogosławiony" to בָרַךְ (barak). Używa się go w różnych kontekstach na oznaczenie aktu błogosławieństwa, który można rozumieć jako przywołanie Bożej łaski, wyrażenie wdzięczności lub obdarzenie dobrobytem. Słowo to może również oznaczać akt klękania, który często kojarzy się z oddawaniem czci i pokorą. Człowiek błogosławiony klęka przed Bogiem, to znaczy – jest blisko Niego.
1 Kor 15, 12. 16-20 – Zmartwychwstanie fundamentem wiary
Paweł podkreśla, że jeśli Chrystus nie zmartwychwstał, nasza wiara jest daremna. W tekście greckim używa czasownika egeiro (ἐγείρω) – „podnosić, budzić”, co wskazuje na aktywne działanie Boga w zmartwychwstaniu Chrystusa i przyszłym zmartwychwstaniu wierzących. To, co daje prawdziwe życie, nie jest obfitością materialną, lecz uczestnictwem w zwycięstwie Chrystusa nad śmiercią.
Łk 6, 17. 20-26 – Nowa jakość błogosławieństwa
Kazanie na Równinie zawiera cztery błogosławieństwa i cztery biada. Greckie słowo makarioi (μακάριοι) oznacza „szczęśliwy, błogosławiony” i było używane w greckiej kulturze dla opisania boskiego stanu bogów. Jezus przenosi je na ubogich, głodnych, płaczących – wskazując, że prawdziwe błogosławieństwo wynika z relacji z Bogiem, a nie z zewnętrznych okoliczności. Jezus odwraca światowe pojmowanie sukcesu i obfitości: to, co dla ludzi jest niedostatkiem, w Bożym Królestwie jest bogactwem.
Drugą częścią nauczania Jezusa są słowa „biada”, które wskazują na zagrożenia duchowe wynikające z polegania na bogactwie, sytości i ludzkiej aprobacie. W języku greckim użyto tu wyrażenia "οὐαί" (ouaí), które oznacza nie tylko ostrzeżenie, ale także bolesny lament. Jezus nie potępia bogactwa jako takiego, lecz ukazuje, że ci, którzy pokładają w nim całą nadzieję, mogą być duchowo puści. Ich radość jest krótkotrwała, a przyszłość pełna duchowego niedostatku. To wyzwanie do refleksji nad naszymi priorytetami: czy dążymy do prawdziwego szczęścia w Bogu, czy tylko do chwilowego komfortu?
Święty Jan Chryzostom
Święty Jan Chryzostom, wybitny kaznodzieja wczesnego chrześcijaństwa, napisał kiedyś szczególną modlitwę, która stanowi piękny komentarz do powyższych tekstów biblijnych: "Panie, zasiej we mnie korzeń wszelkich błogosławieństw, bojaźń przed Tobą w moim sercu. Panie, daj mi kochać Cię całym umysłem i duszą i zawsze pełnić Twoją wolę." Jego modlitwa ukazuje, że prawdziwa obfitość nie polega na posiadaniu, lecz na zakorzenieniu w Bogu. W kulturze starożytnego Izraela bojaźń Boża była rozumiana jako początek mądrości (Prz 9,10) i stanowiła integralną część utrzymania więzi przymierza z Bogiem. Intuicja Jana Chryzostoma jest wyjątkowo biblijna: bojaźń Boża, czyli stała więź z Panem, jest źródłem szczęścia w życiu człowieka.
Pytania do refleksji:
Zachęta
Jezus zaprasza nas do odkrycia prawdziwego bogactwa w relacji z Nim. Niech nasze serca będą jak drzewo zasadzone nad wodą, czerpiące z łaski Bożej. Niech nasza nadzieja nie opiera się na tym, co przemijające, lecz na Tym, który daje życie wieczne.
W Niedzielę Palmową Kościół daje nam do medytacji cztery wyjątkowe teksty: opis triumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy (Mt 21, 1-11), proroczy fragment z Izajasza (Iz 50,4–7), hymn o uniżeniu Chrystusa z Listu do Filipian (Flp 2,6–11) oraz opowiadanie o Męce Pańskiej według św. Łukasza (Łk 22,14 – 23,56). Każdy z tych tekstów nosi w sobie głęboki ładunek symboliczny i teologiczny – zwłaszcza, gdy spojrzymy na nie w świetle oryginalnych języków Biblii.
Szukajcie najpierw Królestwa Bożego.
św. Aniela Merici