logo
Aktualności

Dobra edukacja karmi niepodległość

Szkoły urszulańskie w Polsce, zakładane i prowadzone przez siostry od XIX wieku, były miejscami, gdzie szczególnie dbano o rozwój intelektualny, moralny i duchowy uczennic. Celem urszulanek było przygotowanie dziewcząt do pełnienia aktywnej roli w społeczeństwie, co wyraźnie kontrastowało z ograniczoną rolą kobiety w tamtych czasach.

Wartość edukacji polegała tu na kształtowaniu nie tylko umiejętności, ale przede wszystkim charakteru i wartości, które miały przygotować młode kobiety do stawiania czoła wyzwaniom i troski o innych, w duchu miłości bliźniego.

Urszula Ledóchowska – wyjątkowa postać, ale nie jedyna

Św. Urszula Ledóchowska jest doskonałym przykładem tego, jak połączenie patriotyzmu z troską o dobro drugiego człowieka może inspirować do działania. Była niezwykle aktywna na polu patriotycznym, społecznym i edukacyjnym, szczególnie w okresie zaborów oraz podczas I wojny światowej, kiedy to troszczyła się o sprawę niepodległości Polski i jej obecność na arenie międzynarodowej. W 1886 r., rok po śmierci ojca, wstąpiła do klasztoru Urszulanek przy ul. Starowiślnej w Krakowie.  Dziesięć lat później uzyskała we Francji dyplom uprawniający do nauczania francuskiego, a w 1904 r. została wybrana przełożoną klasztoru w Krakowie. W 1907 roku udała się do Sankt Petersburga, gdzie prowadziła szkołę dla dziewcząt polskich. Jej działalność patriotyczna była jednak monitorowana przez władze rosyjskie, co zmusiło ją do opuszczenia kraju. W czasie I wojny światowej udała się do Skandynawii, gdzie poprzez liczne wystąpienia i publikacje przybliżała sprawę Polski i jej dążenia do wolności społeczeństwom skandynawskim i zachodnioeuropejskim. W 1920 roku wróciła do niepodległej Polski i założyła zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego, które koncentrowało się na edukacji i pomocy społecznej, szczególnie wśród ubogich i zaniedbanych dzieci oraz młodzieży. Św. Urszula swoją działalnością i zaangażowaniem w sprawy społeczne oraz patriotyczne zdobyła uznanie, a jej wkład w odzyskanie niepodległości i rozwój odrodzonej Polski pozostaje nieoceniony.

Urszulanki na straży chrześcijańskiej i polskiej tożsamości

Święta Urszula, z całym oddaniem angażująca się w pracę wychowawczą i edukacyjną, jest nie tylko wybitną postacią zakonu, ale także symbolem zaangażowania wielu sióstr urszulanek, które poprzez dziesięciolecia i różne okresy historyczne z oddaniem kształtowały kolejne pokolenia młodych Polek. Jej życie i działania reprezentują rzesze urszulańskich nauczycielek i wychowawczyń, które z pasją pracowały w szkołach i ośrodkach edukacyjnych, rozbudzając w swoich uczennicach miłość do ojczyzny i drugiego człowieka. Edukacja, którą oferowały była wszechstronna i wykraczała poza nauczanie podstawowe. Była też formą „walki” o przetrwanie polskości. Wychowując młode dziewczęta na mądre, odpowiedzialne i niezależne kobiety, które znały swoje korzenie i tożsamość, urszulanki kładły fundamenty pod przyszłe społeczeństwo niepodległej Polski. Były one inspiracją i wzorem także dla wielu absolwentek, które później realizowały te same wartości w swoich działaniach na rzecz niepodległości, troski o społeczeństwo i edukacji. Urszulańskie oddanie wychowaniu i formacji młodzieży stało się kamieniem węgielnym w budowaniu tożsamości i świadomości społecznej kolejnych pokoleń, a Święta Urszula pozostała żywym symbolem wartości, które stały się fundamentem ich misji edukacyjnej i społecznej.

Przykłady zasłużonych absolwentek mogłyby obejmować nauczycielki i pielęgniarki oraz kobiety pełniące ważne funkcje w okresie międzywojennym, a także działaczki niepodległościowe i osoby, które zasłużyły się w czasach II wojny światowej oraz w trudnych latach PRL-u. Warto z wdzięcznością wspomnieć te z naszych absolwentek, które urszulańskiego ducha „Serviam” wyniosły poza mury szkolne

  • Wanda Półtawska, która odebrała wykształcenie w szkole Sióstr Urszulanek w Lublinie, znana jest nie tylko jako bliska przyjaciółka św. Jana Pawła II, ale przede wszystkim jako osoba zaangażowana w działalność patriotyczną i społeczną. Podczas II wojny światowej była więźniarką obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie przeżyła bolesne eksperymenty medyczne. Po wojnie działała aktywnie jako lekarz psychiatra na rzecz pomocy byłym więźniarkom oraz angażowała się w pracę społeczną i medyczną, prowadząc m.in. terapię małżeństw i rodzin w Polsce. Jej życie stanowi przykład odwagi, wiary i niestrudzonej służby na rzecz drugiego człowieka oraz troski o pamięć historyczną.
  • Natalia Tułasiewicz była absolwentką szkoły urszulańskiej w Poznaniu, gdzie pobierała edukację, która ukształtowała jej głębokie wartości duchowe i patriotyczne. Po ukończeniu studiów polonistycznych na Uniwersytecie Poznańskim wróciła do urszulanek jako nauczycielka, angażując się w edukację młodzieży w duchu wartości chrześcijańskich i patriotycznych. Jej działalność nie ograniczała się do nauczania – była wychowawczynią, która zaszczepiała uczniom postawę zaangażowania społecznego i miłości do ojczyzny. W czasie II wojny światowej Natalia włączyła się w działalność konspiracyjną, prowadząc tajne nauczanie i pomagając polskim robotnikom przymusowym w Niemczech jako emisariuszka ruchu oporu. Zginęła śmiercią męczeńską w obozie Ravensbrück w 1945 roku, a w 1999 została beatyfikowana przez Jana Pawła II jako męczennica.
  • Zofia Morawska absolwentka gimnazjum sióstr urszulanek w Krakowie była związana z działalnością charytatywną i społeczną na rzecz najuboższych. W czasie wojny angażowała się w działalność pomocową, współpracując z Żegotą. Jej działalność była kontynuacją ducha urszulańskiej troski o człowieka i wartości chrześcijańskich.
  • Hanna Chrzanowska była kolejną wybitną absolwentką krakowskich urszulanek, która jako pielęgniarka poświęciła życie pomocy potrzebującym. Organizowała pomoc medyczną dla osób najuboższych oraz koordynowała opiekę domową nad chorymi i starszymi, zwłaszcza w czasie powojennego chaosu. Dzięki swojej działalności, w której przebijała się miłość Chrystusa, została uznana za błogosławioną Kościoła katolickiego i prekursorką pielęgniarstwa domowego w Polsce.

Edukacja jako fundament mądrego patriotyzmu

Historia urszulanek to także świadectwo nieustającego dostosowywania się do nowych wyzwań edukacyjnych. Obecnie, w czasach gwałtownych zmian społecznych i kulturowych, warto podkreślić, że potrzeba nowoczesnej edukacji, która kształtuje krytyczne myślenie i empatię, jest silniejsza niż kiedykolwiek. Urszulanki mogą nadal być inspiracją, by dążyć do formowania ludzi otwartych, odważnych i troszczących się o dobro wspólne.

Warto by refleksja zakończyła się wezwaniem do pielęgnowania wartości, które przez wieki prowadziły edukację urszulanek: miłości do bliźniego, poszanowania prawdy, odpowiedzialności za własny rozwój i świadomości swoich korzeni. Edukacja, jak to pokazała historia urszulanek jest fundamentem nie tylko indywidualnego rozwoju, ale i niepodległości narodu – i to nie tylko tej politycznej, lecz także duchowej i intelektualnej.

I Niedziela Adwentu: czuwanie w obliczu nadziei

Pierwsza Niedziela Adwentu zaprasza nas do czuwania – uważnego, pełnego nadziei oczekiwania na przyjście Pana. W dzisiejszej Ewangelii ( Łk 21, 25-28. 34-36 ) Jezus mówi o znakach, które poprzedzą Jego powrót: o poruszeniu nieba i ziemi, o trwodze ogarniającej narody. Ale te znaki nie mają nas przytłoczyć. Dla wierzących są przypomnieniem, że Pan jest blisko – że nadchodzi Ten, który przynosi zbawienie.

 

          

Na dziś

Patrz na Syna Bożego
jakby dla ciebie samej przyszedł na świat.
Jest twój, jest twoim wszystkim, 
jest twoją jedyną Miłością.

św. Maria od Wcielenia