Św. Urszula Ledóchowska
Święta znana jako „Apostołka uśmiechu”, zaangażowana w misję wychowania dzieci i młodzieży, szczególnie wrażliwa na potrzeby tych najbiedniejszych i opuszczonych, w pierwszych latach swego życia zakonnego zanurzona była w charyzmat i duchowość św. Anieli Merici. Pozostała jej duchową córką również wtedy, gdy weszła na drogę szczególnego Bożego wezwania, realizując swój własny, specyficzny charyzmat.
Julia Ledóchowska z mamą. |
Pochodziła z polskiej arystokratycznej rodziny. Jej ojciec, Antoni Ledóchowski, jako emigrant polityczny osiedlił się w Austrii i tam 14.IV.1865 roku urodziła się w Loosdorf Julia Ledóchowska, druga z siedmiorga dzieci Antoniego i Józefiny (z d. Salis-Zizers, Szwajcarki). W 1882 roku cała rodzina przeniosła się do Lipnicy Murowanej, na południu ziem polskich.
W Zgromadzeniu krakowskim. |
Julia wzrastała w rodzinie przepełnionej miłością i głęboko religijnej. Jej powołanie do życia zakonnego dojrzewało od lat dziecięcych. 18.VIII.1886 roku zapukała do drzwi klasztoru Sióstr Urszulanek w Krakowie i tam, po okresie próby została przyjęta do nowicjatu 17.IV.1887 roku. Otrzymała wówczas imię Urszula. 24.IV.1889 roku, złożyła śluby zakonne i odtąd służyła dzieciom i młodzieży w szkole i pensjonacie, prowadzonym przy klasztorze. Jako nauczycielka prowadziła m.in. lekcje j. francuskiego. Najbardziej sprawdzała się jednak w pracy wychowawczej. Wśród uczennic znana była jej dobroć, indywidualne podejście do każdej osoby, empatia i jasne stawianie wymagań. Dziewczęta wspominały potem: „Znała każdą z nas, znała nasze wady i zalety”.
Freski w kaplicy krakowskiej wykonane |
M. Urszula była utalentowana plastycznie. Spod jej pędzla wyszły liczne obrazy. Niektóre z nich do dziś zdobią kaplicę i klasztor Urszulanek w Krakowie. Nie zachowały się natomiast pierwsze freski w kaplicy, które U. Ledóchowska wykonała ok. 1899 roku.
Grota M. B. z Lourdes w ogrodzie klasztoru |
Matka Urszula była bardzo oddana swemu powołaniu. Takie cechy jak: gorliwość, rozmodlenie, umiłowanie woli Bożej, skromność, prostota, pracowitość i ujmujący sposób bycia, rozwijała i pogłębiała przez całej swoje życie zakonne. Charakterystycznym rysem jej duchowości była pobożność maryjna.
Klasztor urszulanek w Krakowie po rozbudowie szkoły |
Urszulanki krakowskie wspominały, że „rozpierała ją inicjatywa”. Miała wiele pomysłów, które realizowała tak na polu wychowawczym, jak i organizacyjnym. Dar ten wykorzystała szczególnie, gdy została przełożoną klasztoru (1904-1907). Idąc z duchem czasu przeprowadziła reformę programów nauczania w szkole urszulanek. Wybudowała też nowy gmach szkolny (1906-1907), z nowoczesnymi gabinetami specjalistycznymi. Najbardziej śmiałą jej inicjatywą było utworzenie przy klasztorze akademika dla studentek (1906), w okresie gdy kobiety zaczęto dopiero dopuszczać do studiów uniwersyteckich. Dodać należy także, że chcąc dostosować życie sióstr do nowych form apostolstwa, doprowadziła w 1907 roku do zmiany Konstytucji polskich klasztorów Urszulanek.
M. Urszula Ledóchowska w Petersburgu |
To zaangażowanie M. Urszuli Ledóchowskiej, jej wrażliwość na znaki czasu i niespokojny duch pchnęły ją jeszcze dalej. Pociągnięta perspektywą pracy wychowawczej na terenie Rosji, uzyskała zgodę na wyjazd do Petersburga. 31 lipca 1907 roku opuściła klasztor w Krakowie.
Nie przeczuwała wtedy jeszcze, że w jej życiu rozpoczął się zupełnie nowy etap, który z latami zaowocował założeniem nowego zgromadzenia zakonnego - Urszulanek Serca Jezusa Konającego.
Obraz św. Urszuli Ledóchowskiej w kaplicy klasztoru |
Najważniejsze daty od 1907 roku:
1908 - zatwierdzenie autonomicznej wspólnoty urszulanek w Petersburgu
1914 - wyjazd M. Urszuli do Szwecji (Sztokholm) i sprowadzenie tam Sióstr z Petersburga (1915), a potem przeniesienie całej Wspólnoty do Aalborga w Danii (1918)
1920 - wyjazd z Aalbogra do klasztoru w Pniewach (Polska); pozwolenie Stolicy Apostolskiej na przekształcenie tego klasztoru w Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego
1923 - zatwierdzenie pierwszych Konstytucji nowego Zgromadzenia
1939 - śmierć M. Urszuli Ledóchowskiej (Rzym, 29.V)
1983 - beatyfikacja M. Urszuli Ledóchowskiej (Poznań, 20.VI)
2003 - kanonizacja M. Urszuli Ledóchowskiej (Rzym, 18.V)
Opracowała s. Iwona Naglik OSU
Źródła:
ADK, A XXX, Spis sióstr chórowych klasztoru poznańsko-krakowskiego 1858-1916, s. 85.
ADK, C 4/2, Notatki kronikarskie 1883 nn., s. 23.
ADK, C 135, Listy Urszulanek SJK, s. 3-6.
Ledóchowska Józefa, Życie i działalność Julii Urszuli Ledóchowskiej, Poznań 1975.
Ledóchowska Teresa, Matka Urszula Ledóchowska a klasztor krakowskich urszulanek, [w:] Polscy Święci, red. J. Bar, t. 4, Warszawa 1984, s. 142-254.
Ledóchowska Urszula, Historia Kongregacji Sióstr Urszulanek Najświętszego Serca Jezusa Konającego, Poznań 1987.
W dzisiejszej Ewangelii Jezus mówi o znakach czasów ostatecznych i wzywa nas do czuwania (Mk 13, 24-32). Przypowieść o drzewie figowym zachęca do duchowej czujności i gotowości na Jego przyjście, które nastąpi w nieznanym dniu i godzinie.
W duchowej radości
przejdźmy przez to nasze krótkie życie.
św. Aniela Merici