Święto Nawrócenia św. Pawła to dzień, w którym Kościół celebruje wielką przemianę życia Apostoła Narodów. Jest to czas refleksji nad tym, jak Boża łaska przemienia ludzkie serca. Właśnie w ten dzień dwie siostry urszulanki zostały wezwane do złożenia ostatecznego świadectwa swojej wiary i miłości do Boga. 25 stycznia 1945 roku, s. Akwila Podskarbi i s. Kajusa Trznadel – oddały swoje życie, broniąc cnoty czystości. Ich heroizm stał się dla nas świadectwem wierności ślubom zakonnym oraz głębokiej miłości do Boga.
Kontekst historyczny: Pokrzywno w cieniu wojny
W czasie II wojny światowej Pokrzywno (niem. Nesselstadt) – mała miejscowość, która obecnie jest częścią Poznania – stało się miejscem dramatycznych wydarzeń. Klasztor urszulanek, w którym mieszkały siostry, był miejscem schronienia dla wielu uchodźców i ofiar wojny. Jednak jego spokojna misja została brutalnie przerwana, gdy niemieccy okupanci zamienili to piękne miejsce najpierw w obóz pracy, a później w placówkę do przeprowadzania eksperymentów medycznych pod kierownictwem dra Kurta Blomego, głównego lekarza odpowiedzialnego za eksperymenty biologiczne. Blome, zwany „Doktorem Zarazy”, prowadził w Pokrzywnie badania nad wykorzystaniem broni biologicznej. Jego plany zakładały tworzenie patogenów, które mogłyby zdziesiątkować ludność wroga. Zakonny klasztor, dawniej przestrzeń modlitwy i służby, został sprofanowany przez zbrodnicze praktyki reżimu nazistowskiego. Na przełomie 1944 i 1945 roku, gdy Armia Czerwona zbliżała się do terenów Wielkopolski, niemieccy żołnierze zaczęli wycofywać się, pozostawiając zniszczenia i chaos. W styczniu 1945 roku Pokrzywno zostało zajęte przez wojska radzieckie. Dla mieszkańców i sióstr zakonnych oznaczało to nową falę terroru.
Życie s. Akwili i s. Kajusy – przykład oddania
Siostra Akwila Podskarbi (Maria Akwila od Trójcy Przenajświętszej) urodziła się w Gorzycach Wielkich w wielodzietnej rodzinie rolniczej. Po wstąpieniu do Zgromadzenia pełniła posługę w pralni i ogrodzie, łącząc życie modlitwy z pracą fizyczną. W czasie wojny zmagała się z trudami pracy w gospodarstwie przejętym przez Niemców. Była znana ze swojej gorliwości i odwagi.
Siostra Kajusa Trznadel (Maria Kajusa od Matki Boskiej Pośredniczki Wszystkich Łask) pochodziła z Kamienia w Diecezji Przemyskiej. Również wywodziła się z wielodzietnej rodziny. Jej życie w Zgromadzeniu było proste, ale pełne głębokiej wiary i troski o wspólnotę. Obie siostry przyjęły śluby wieczyste, składając swoje życie w pełni na służbę Bogu.
Okoliczności męczeństwa
W styczniu 1945 roku teren klasztoru w Pokrzywnie znalazł się w samym centrum działań wojennych. Po wkroczeniu Armii Czerwonej siostry były narażone na przemoc ze strony żołnierzy. W obliczu zagrożenia przebrały się w habity, mając nadzieję, że zakonny strój uchroni je przed napaściami. W tamtym czasie siostry nie mieszkały w głównym budynku klasztoru, lecz w mniejszym domu zwanym „czerwonym domkiem,” położonym w jego pobliżu. 25 stycznia o godzinie 18:00 wspólnota zebrała się tam na wcześniejszą kolację, próbując zachować choć namiastkę normalności mimo nieustannego napięcia.
Sytuacja stawała się coraz bardziej niebezpieczna. Sowieccy żołnierze, przeszukujący okolice pod pretekstem poszukiwania ukrywających się Niemców, wielokrotnie nachodzili siostry. Kiedy weszli do "czerwonego domku", zażądali, by pięć zakonnic poszło z nimi, grożąc użyciem broni w przypadku oporu. Na te żądania najstarsza z sióstr, znająca język rosyjski, stanowczo odpowiedziała, że wszystkie ślubowały czystość i nie mogą spełnić ich żądań. Chaos wojny niósł ze sobą brutalność, która nie oszczędzała żadnych miejsc ani ludzi. S. Akwila, została postrzelona, klęcząc z krzyżem w dłoni i wyznając wierność swoim ślubom. Siostra Kajusa, broniąc młodszych sióstr, została brutalnie zamordowana. Ich heroiczna postawa stała się symbolem niezłomności ducha i świadectwem wierności Chrystusowi.
Dziedzictwo męczenniczek
Śmierć sióstr wpisuje się w tragiczne dzieje tamtych czasów, ale jednocześnie przypomina o światłości, którą nawet w najciemniejszych chwilach niesie życie oddane Bogu. W święto Nawrócenia św. Pawła, który z prześladowcy chrześcijan stał się gorliwym apostołem, ich ofiara staje się wymownym znakiem mocy łaski Bożej, która przemienia ludzkie życie i nadaje mu głębszy sens.
Śmierć sióstr Akwili i Kajusy jest świadectwem męstwa i wierności Bogu w najtrudniejszych okolicznościach. Ich ofiara nie została zapomniana – od tamtego tragicznego dnia wiele sióstr urszulanek oraz osób świeckich wierzyło głęboko, że Siostry Akwila i Kajusa oddały swoje życie jako prawdziwe męczenniczki wiary. Nieustannie powierzano im intencje modlitewne, prosząc o ich wstawiennictwo u Boga, a ich postawa była przedstawiana jako inspirujący wzór wierności Chrystusowi w obliczu największego zagrożenia.
W Roku Wiary, w 2013 roku, w kaplicy pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Domu Sióstr Urszulanek UR w Pokrzywnie (Poznań, ul. Pokrzywno 1), gdzie żyły Siostry Akwila i Kajusa, wierni mogli uzyskać odpust zupełny. Szczególnym wydarzeniem upamiętniającym ich świadectwo wiary było nabożeństwo, które odbyło się 9 czerwca tego samego roku.
Obecnie, w jubileuszowym roku 2025, warto na nowo odkryć ich duchowe dziedzictwo. Siostry Akwila i Kajusa przypominają o niezłomności wiary w czasach okrucieństwa, które niestety wciąż powtarzają się w różnych zakątkach świata. Niech ich historia stanie się wezwaniem do modlitwy o pokój i świadectwem nadziei, które zachęci do wzrostu kultu tych wyjątkowych męczenniczek.
Modlitwa
Boże, źródło wszelkiej świętości, spraw, prosimy Cię,
aby Kościół zaliczył do grona błogosławionych
s. Marię Kajusę i s. Marię Akwilę.
Wejrzyj na ich heroiczną miłość bliźniego i cnotę czystości,
w obronie której oddały w sposób męczeński swoje życie.
Ojcze nieskończenie dobry,
uczyń je orędowniczkami naszych spraw przed Tobą
i otocz je chwałą świętości.
Za ich wstawiennictwem udziel nam łaski,
o którą Cię teraz szczególnie błagamy.
Ojcze nasz...
Zdrowaś Mario...
Chwała Ojcu...
Imprimatur - bp Grzegorz Balcerek, Poznań, 29.11.2012 nr 6740/2012
Bóg, kiedy powołuje człowieka, zawsze czyni to w sposób niezwykły. Powołanie Izajasza i Piotra to nie tylko moment osobistego spotkania z Bogiem, ale także doświadczenie Jego mocy – cudownego znaku, który przemienia serce i nadaje nowe znaczenie życiu.
Szukajcie najpierw Królestwa Bożego.
św. Aniela Merici